Vài cảm nghĩ về cuộc thi thơ trên Facebook

Trần Mạnh Hảo (Danlambao) - Trong các cuộc thi thơ trước đây, cũng như cuộc thi thơ trên Facebook này, hình như lớp trẻ của chúng ta (qua thơ) đã tách hoàn toàn mình ra khỏi đất nước và dân tộc, không hề quan tâm đến vận mệnh sống còn của Tổ Quốc nhân dân. Thơ kiểu này, phải chăng là đang thực hiện ý đồ của ai đó, muốn tách lớp trẻ ra khỏi vận mệnh của Tổ Quốc Việt Nam đang bị lâm nguy, dân tộc đang có cơ mất nước về tay giặc Phương Bắc? Tất cả các bài thơ được giải của cuộc thi này không thấy đâu hình ảnh quê hương giống nòi đang bị giặc ngoai xâm cướp đất, cướp biển, giặc nội xâm cướp đất dân oan, xã hội bất công vô cùng, người dân sống đói khổ, vật giá leo thang, người ăn mày ăn xin quá nhiều, người lũ lượt đi làm thuê khắp thế giới, người dân phải sống trong bầu không khí thiếu tự do tư tưởng, tự do báo chí, tự do được yêu nước mình...

*

Theo báo mạng Thơ Trẻ:

Ban giám khảo gồm các nhà thơ uy tín: Hồng Thanh Quang, Văn Lê, Lê Minh Quốc, Nguyễn Trọng Tạo và Nguyễn Phong Việt.” (1)

Theo báo mạng “Thể thao Văn hóa”:

“Trạng nguyên thơ facebook (kèm hiện vật và tiền thưởng khoảng 20 triệu đồng) thuộc về tác giả Sâm Cầm với hai bài thơ: Sài Gòn Sài Gòn, Nấc cụt; giải Nhì (khoảng 15 triệu đồng) - Hoàng Anh Tuấn: Mùa phơi váy; giải Ba (khoảng 10 triệu đồng) - Phạm Trang: Nắng thu; Gió và em; Không thể và có thể; và 15 giải Khuyến khích. BTC cũng trao giải Bài thơ được nhiều người yêu thích nhất với hơn “4.600 like” cho tác giả Nhi Nhi Nhô Nhô và giải Thí sinh cao tuổi nhất cho tác giả Phạm Như Lương.” (2)

Sài Gòn là những buổi sang đầy gió

Dẫu ngọn gió ko ướt

Em vẫn nghĩ về anh 

Như đóa hoa nghĩ về một mùa đông 

Rồi hân hoan bung cánh 

Sài Gòn là những ban trưa nắng sánh 

Em nhìn tán cây lòa xòa, hấp háy mặt đường

Và nghĩ về anh 

Như chiếc lá nghĩ về một vạt cỏ

Lấp ló vài chiếc dép xinh

Sài Gòn là những chiều mưa xập xình 

Có thể là cơn mưa ngân ngấn hay ào ạt đến, rầm rập đi 

Nhưng ý nghĩ của em lại vòng vèo hơn một mê cung

Mải miết về anh như dấu ba chấm(…)

Chờ kí tự 

Em định dạng Sài Gòn cho riêng em

Dù nắng, dù mưa, hay vô khối ngày ẩm ương anh đều có mặt 

Tất nhiên, những buổi đêm anh biến mất

Sài Gòn sẽ cuống cuồng tìm anh…

Trong giấc mơ em 

Em ngồi nín thở

Em uống nước rồi

Cơn nấc lì lợm

Anh ơi anh ơi

Em ngồi bẻ bút 

Ráp chữ làm thơ 

Đêm cũng bơ phờ 

Theo từng cơn nấc

Cái gối dửng dưng 

Cái chăn buồn bực 

Cái chữ đành hanh 

Cơn nấc lanh chanh 

Cơn ngủ đoạn đành 

Bỏ em đi mất 

Nó hờn em thật 

Anh ơi anh ơi 

Em chạy hụt hơi

Nói trăm từ nhớ

Cơn nấc mắc cỡ

Nó trốn đi rồi 

Hóa ra nấc đứng nấc ngồi 

Vì em đang nợ đôi lời nhớ nhung

Qua giêng hai rẽ sang mùa phơi váy 

Khi màu khèn đã phai nhạt hội xuân 

Bên cọn nước tay em vò vạt nắng

Váy vén cao suối lượn bắp nõn ngần

Đầu vách nứa anh gọi lời thương mến 

Khẽ thôi anh, nả trở giấc tan sương 

Bắt đền đấy, xà cạp em lấm cỏ

Cái đêm tình thức trắng giữa lều nương

Vai lù cở em địu mùa xuống chợ

Bước xuân đi khó cản cuốn như mê

Mùi thắng cố,rượu ngô, và phân ngựa 

Mồ hôi anh níu váy chẳng cho về

Váy hoa nở trên bờ rào vẫy gió 

Lũ bướm non hau háu mắt khát thèm

Đám trai bản muốn hóa thành lũ bướm 

Bay lạc vào miền thổ cẩm trong em 

Chúng đâu biết anh đã thành con bướm 

Của riêng em giữ nhịp váy đong đưa

Em chẻ củi, se lanh hay cõng nước 

Nhớ canh chừng cất váy kẻo trời mưa

Anh xuống huyện theo bạn bè làm thợ

Nợ áo cơm ít có dịp thăm nhà 

Chiều nay tắt đường rừng qua bản Phố

Váy em kìa, phơi trước cửa người ta?

*

Chỉ cần đọc qua hai bài thơ đạt giải nhất mà báo “Thể thao Văn hóa” gọi là trạng nguyên thơ và bài thơ giải nhì trên, chúng tôi rất buồn vì chất lượng thơ được giải cuộc thi thơ trên Facebook do một vị thương gia yêu thơ đứng ra tổ chức và mời các nhà thơ nổi tiếng kể trên chấm giải phải nói là quá kém.

Thơ muốn được giải phải là thơ hay; nhưng thơ không hay, thơ nhạt nhẽo, cũ kỹ như ba bài thơ trên sao lại được giải?

Chúng tôi xin chứng minh.

Bài: “Sài Gòn, Sài gòn” của Sâm Cầm không có tứ, tác giả chỉ kể lể: Sài Gòn là cái này, Sài Gòn là cái khác... một cách rất dễ dãi. Cứ viết như vậy, có thể viết đến mai cũng không kể hết Sài Gòn là... hàng tỉ tỉ chi tiết đời sống... Bài thơ này cũng không có câu thơ hay; nó toàn là những câu nói tầm thường năng xuống dòng. Bài thơ do vậy không hề có cảm xúc, không có ý tưởng chứ chưa nói đến tư tưởng... Một bài thơ như thế này mà các ông gọi là hay, là trạng nguyên thơ thì than ôi, không còn trời đất gì nữa?

Bài “Nấc cụt” của Sâm Cầm cũng chỉ thấy nấc là nấc, không có tứ, không có câu thơ hay, cứ viết dễ dãi như thế này:

Em ngồi nín thở

Em uống nước rồi

Cơn nấc lì lợm

Anh ơi anh ơi

Em ngồi bẻ bút 

Ráp chữ làm thơ 

Đêm cũng bơ phờ 

Theo từng cơn nấc

Viết như thế này, người ta gọi là nói có vần, kiểu như tấu mà thôi. Xin đọc câu kết của bài này, rất mari sến, cũ ơi là cũ, sáo ơi là sáo:

Hóa ra nấc đứng nấc ngồi 

Vì em đang nợ đôi lời nhớ nhung

Chao ôi dòng thơ lưu bút mang tên NHỚ NHUNG này đã kết thúc trước cả thời Thơ Mới (1930-1945), sao hôm nay các ông lục lại mang ra cho giải nhất và còn gọi là trạng nguyên thơ? Nhớ nhung ơi, trạng nguyên ơi, ta xin chào mi, vì mi rất sến!

Bài “Mùa phơi váy” của Hoàng Anh Tuấn gợi ta nhớ đến tên tập truyện của nữ văn sĩ Võ Thị Hảo: “Ngồi hong váy ướt”. Bài thơ này đỡ dở hơn hai bài thơ trên của trạng nguyên thơ. Tuy nhiên, bài thơ chưa vượt qua sự kể lể tầm thường, rằng anh đi qua rẫy, qua suối thấy em giặt váy, rồi phơi váy hoa làm bướm non khát thèm. Rằng anh muốn làm con bướm lượn mãi theo váy em. Nhưng hôm nay, váy em phơi trên cửa nhà người ta, tức em đã lấy chồng. Bài thơ chưa có câu thơ hay; nó cũng không có tầm khái quát gì về tình yêu đôi lứa. Đây là bài thơ làng nhàng, không hay...

Qua cuộc thi này, chúng tôi thấy rất lo về tương lai không chỉ của nền thơ mà cả tương lai của lớp trẻ, hơn nữa là tương lai đất nước. Nhà thơ Xuân Diệu từng tuyên bố con đường thơ của ông: 

Trong các cuộc thi thơ trước đây, cũng như cuộc thi thơ trên Facebook này, hình như lớp trẻ của chúng ta (qua thơ) đã tách hoàn toàn mình ra khỏi đất nước và dân tộc, không hề quan tâm đến vận mệnh sống còn của Tổ Quốc nhân dân. Thơ kiểu này, phải chăng là đang thực hiện ý đồ của ai đó, muốn tách lớp trẻ ra khỏi vận mệnh của Tổ Quốc Việt Nam đang bị lâm nguy, dân tộc đang có cơ mất nước về tay giặc Phương Bắc? Tất cả các bài thơ được giải của cuộc thi này không thấy đâu hình ảnh quê hương giống nòi đang bị giặc ngoai xâm cướp đất, cướp biển, giặc nội xâm cướp đất dân oan, xã hội bất công vô cùng, người dân sống đói khổ, vật giá leo thang, người ăn mày ăn xin quá nhiều, người lũ lượt đi làm thuê khắp thế giới, người dân phải sống trong bầu không khí thiếu tự do tư tưởng, tự do báo chí, tự do được yêu nước mình...

Than ôi, khi thơ và người không còn gắn với nước với dân, không còn gắn với giống nòi tiên tổ, không còn gắn với sự tồn vong của Tổ Quốc, thơ ấy, tuổi trẻ ấy còn xứng đáng được hãnh diện chăng, huống hồ là một thứ thơ làng nhàng, ngõ cụt, dở và sến đến phát ngấy như loài thơ trên?

____________________________________

Chú thích:

(1) http://thotre.vannghetiengiang.vn/news/Cac-cuoc-thi-van-hoc/Tong-ket-trao-giai-Cuoc-thi-tho-tren-Facebook-chu-de-Loi-to-tinh-dau-tien-11816/

(2) http://thethaovanhoa.vn/van-hoa-toan-canh/ky-luc-mot-van-bai-tho-du-thi-n20130719010504142.htm